مفاهیم اولیه زبان C-بخش سوم

در بخش قبلي از آموزش هاي زبان C ويژه ميكروكنترلرها با مفاهيم انواع متغیر و نحوه تعریف آنها در زبان C آشنا شديم در اين بخش با مفهوم کلاس ذخیره سازی متغیرها، انواع آن و همچنین انواع عملگرها آشنا خواهيم شد.

کلاس ذخیره سازی متغیرها

در معرفی یک متغیر می توان نحوه ی ذخیره سازی آن را تعریف کرد. برای تعیین کلاس ذخیره سازی می بایست قبل از تعریف نوع داده متغیر، کلاس آن را تغیین کنیم. فرم کلی :

<متغیر <نوع داده> <کلاس ذخیره سازی ;

انواع کلاس ذخیره سازی

auto: متغیرهایی که در داخل بدنه یک تابع تعریف می شوند، متغیرهای محلی نامیده می شوند. این متغیرها با فراخوانی یک تابع، در درون آن شکل می گیرند و با برگشتن از تابع از بین می روند به این نوع کلاس ذخیره سازی، کلاس حافظه اتوماتیک گفته می شود. این حالت برای متغیرهای محلی، پیش فرض کامپایلر می باشد و نیاز نیست که قبل از نوع داده کلمه auto، بیاید به عبارت دیگر، متغیرهای تعریف شده در یک تابع از نوع اتوماتیک هستند.

static: متغیرهای محلی که از نوع ثابت تعریف می شوند با خارج شدن از یک تابع از بین نمی روند و فقط در بدنه همان تابعی که تعریف شده اند قابل دسترسی هستند. متغیرهای کلی در واقع متغیرهای ثابتی هستند که در تمامی توابع قابل دسترسی اند و محتوای آنها از بین نمی رود.

extern: این نوع کلاس برای متغیرهایی است که در یک فایل دیگر (مثل فایل سرآمد) معرفی و مقداردهی اولیه شده است و در فایل جاری برنامه، می توان از آنها استفاده کرد.

register: این نوع کلاس، نحوه ی ذخیره شدن یک متغیر را در یکی از رجیسترهای میکروکنترلر تعیین می کند و فقط در قالب متغیرهای محلی کاربرد دارند.

عملگرها

در زبان C به علائم منطقی و ریاضیاتی، عملگر گفته می شود. عملگرها را نمی توان به عنوان دستور نامید زیرا آنها فقط فقط یک عمل خاصی را انجام می دهند.

عملگرهای محاسباتی

تقدم عملگر	عملگر	مفهوم	مثال
اولویت اول	++	افزایش به اندازه یک واحد	X++
اولویت اول	—	کاهش به اندازه یک واحد	X–
اولویت دوم	–	علامت منفی	-X
اولویت سوم	*	ضرب	X * Y
	/	تقسیم (خارج قسمت)	X/10
	%	تقسیم (باقی مانده)	X%10
اولویت چهارم	–	تفریق	X-Y
اولویت چهارم	+	جمع	X+Y

نکته: هرگاه یک عبارت در بین علامت پرانتز () قرار گیرد، اولویت بالاتری خواهد داشت.

عملگرهای مقایسه ای

تقدم عملگر	عملگر	مفهوم	مثال
اولویت اول	>	بزرگتر	X>Y
	>=	بزرگتر یا مساوی	X>=Y
	<	کوچکتر	X<Y
	<=	کوچکتر یا مساوی	X<=Y
اولویت دوم	==	متساوی	X==Y
اولویت دوم	!=	نامساوی	X!=Y

عملگرهای منطقی

تقدم عملگر	عملگر	مفهوم	مثال
اولویت اول	!	not	X!
اولویت دوم	&&	and	X && Y
اولویت سوم	\|\|	or	X \|\| Y

عملگرهای بیتی و منطقی

عملگر	مفهوم	مثال	معادل
=	مساوی	X=12
*=	انتساب ضرب	X*=Y	X=X*Y
/=	انتساب تقسیم	X/=10	X=X/Y
%=	انتساب باقی مانده	X%=10	X=X%Y
+=	انتساب جمع	X+=Y	X=X+Y
-=	انتساب تفریق	X-=Y	X=X-Y
&=	انتساب AND بیتی	X&=Y	X=X&Y
^=	انتساب XOR بیتی	X^=Y	X=X^Y
\|=	انتساب OR بیتی	X\|=Y	X=X\|Y
<<=	انتساب شیفت به چپ	X<<5	X=X<<5
>>=	انتساب شیفت به راست	X>>5	X=X>>5

عملگرهای انتسابی یا ترکیبی

تقدم عملگر	عملگر	مفهوم	مثال	نتیجه
اولویت اول	~	مکمل 1	(0x66)~	0x9A
اولویت دوم	>>	شیفت به راست	0b11001011>>4	0b00001100
اولویت دوم	<<	شیفت به چپ	0b11001011<<4	0b10110000
اولویت سوم	&	AND بیتی	0x66 & 0xff	0x66
اولویت چهارم	^	XOR بیتی	0x12 ^ 0x12	0
اولویت پنجم	\|	OR بیتی	0x05 \| 0x30	0x35